سیستم برودتی چیست؟
سیستم برودتی یا سیستم تبرید، سیستمی است که با کمک اجزای خود و تکنولوژی به کار رفته در آن دما را کاهش می‌دهد. در حقیقت هیچ دستگاهی سرما تولید نمی‌کند بلکه گرما را می‌گیرد و به جسم دیگری منتقل می‌کند. این سیستم در موارد مختلف کاربرد دارد. در بسیاری از لوازمی که استفاده می‌کنیم از این سیستم بهره گرفته می‌شود. مثل یخچال، کولر، چیلر و… افرادی که در تاسیساتی‌ها فعالیت می‌کنند با این سیستم و نحوه کار آنها به طور کامل آشنا هستند. برای اینکه شما هم با این سیستم و انواع آن آشنا شوید قصد داریم قدری بیشتر در مورد آن سخن بگوییم؛ پس این فرصت را از دست ندهید و همراه ما باشید.
برای مطالعه ی بیشتر: کدام یک از وسایل برودت و سردخانه برای یک کارخانه الزامی تر است ؟
سیستم برودتی تبخیری چیست؟
سیستم برودتی تبخیری یکی از قدیمی‌ترین انواع سیستم‌های برودتی محسوب می‌شود که بشر اختراع کرده است. هر مایعی برای اینکه تبخیر شود باید حرارت ببیند. اگر مایعی مثل آب را روی جسمی بریزیم برای اینکه تبخیر شود از جسم گرما را می‌گیرد و به این ترتیب جسم سرد می‌شود و اساس کار سیستم برودتی تبخیری همین است. معروف‌ترین سیستم تبخیری کولر آبی است. این کولرها به این صورت کار می‌کنند که با ریخته شدن آب روی پوشال‌ها و عبور هوا از لابه‌لای پوشاله‌ها گرمای آن به آب انتقال می‌یابد و در نتیجه هوا سرد می‌شود و هوای سرد را از کولر می‌گیریم. از جمله نمونه‌های پیشرفته سیستم‌های برودتی تبخیری ایرواشر، اکونوپک و زنت هستند. این سیستم به دو دسته زیر تقسیم می‌شود که عبارتند از:
سیستم برودتی تبخیری مستقیم
در این سیستم که آب و هوا در مجاورت همدیگر قرار می‌گیرند سبب افزایش رطوبت هوا به میزان زیادی می‌شود. این سیستم برای مناطق خیلی مرطوب، کارایی ندارد. در کولر آبی و ایرواشر این نوع سیستم‌ها کاربرد دارند.
سیستم تبخیری غیر مستقیم
در این روش، اول کمی هوا سرد می‌شود سپس با یک مبدل حرارتی، اقدام به سرد کردن هوای دیگر می‌کنند و به این ترتیب با هم تماس پیدا نمی‌کنند و مشکل رطوبت هوا به وجود نمی‌آید؛ اما این سیستم بازدهی خوبی ندارد چون علاوه بر اینکه قیمت این نوع سیستم‌ها بالا بوده ظرفیت آنها بسیار پایین است و اگر منطقه مورد نظر، رطوبت بالایی داشته باشد بازدهی سیستم باز هم پایین‌تر می‌آید.
سیستم برودتی تراکمی چیست؟
جرقه این سیستم با پیشرفت علم و تکنولوژی و به خصوص علم ترمودینامیک و با درک قانون‌های مختلف از سال 1805 میلادی زده شد. این سیستم در سال 1834 به طور کامل به نتیجه رسید و باعث شد به عنوان روش جدید در سیستم‌های برودتی کاربرد داشته باشد. در این سیستم، یک سیال با عمل تبخیر و تقطیر اقدام به جذب گرما و دفع آن می‌کند. در ابتدا سیال که به مبرد یا گاز خنک کننده معروف است با کمک کمپرسور سبب افزایش فشار می‌شود و به داخل کندانسور می‌رود. وقتی دما در این محل دفع شود وارد شیر انبساط شده و وقتی با افت فشار روبرو شود به اپراتور وارد می‌شود و گرما را جذب می‌کند و این روند ادامه می‌یابد و تکرار می‌شود.
سیستم برودتی جذبی چیست؟
سیستم برودتی جذبی در اوایل قرن 20 مورد توجه قرار گرفت اما استفاده از این سیستم‌ها بعد از سیستم‌های برودتی تراکمی کمتر شد و دلیل آن، ضریب عملکرد سیستم برودتی جذبی بوده که 1.5 برابر سیستم برودتی تراکمی است. از مهم‌ترین موارد استفاده از این سیستم‌ها می‌توان از یخچال‌های نفتی قدیمی نام برد. در این روش برای تامین انرژی ورودی از منابع حرارتی استفاده می‌شود. عملکرد این سیستم‌ها به این ترتیب هستند که محلول آب و آمونیاک با ژنراتور در فشار بالا گرم می‌شود و بعد از جدا شدن دو ماده از یکدیگر دو محلول به وجود می‌آید. یکی از آنها بخار با غلظت بالای آمونیاک بوده که به محلول غلیظ معروف است و محلول دیگر آمونیاک با غلظت پایین‌تر بوده که به نام محلول رقیق شناخته می‌شود.
بخار آمونیاک غلیظ بعد از عبور از کندانسور سرد شده و به حالت مایع می‌رسد و محلول غلیظ آمونیاک به مبدل حرارتی وارد می‌شود و سبب کاهش فشار آن در ورود به اواپراتور می‌شود. به دلیل اینکه اختلاف فشار به وجود می‌آید سبب بخار شدن آمونیاک در دمای پایین شده و به جذب گرما می‌پردازد. به این صورت، عملیات تبرید صورت می‌گیرد. چون در این سیستم، انرژی مکانیکی آن از برق تامین می‌شود، احتیاجی به صرف هزینه‌های زیادی نیست و دسترسی به آن سریع و آسان است.
برای مطالعه ی بیشتر: برای تکمیل وسایل برودت و سردخانه چه وسایلی نیاز است؟
کولر گازی چیست؟
اسپیلت یا کولر گازی یک وسیله تهویه مطبوع (سیستم سرمایشی) محسوب می‌شود. برخی از آنها دارای سیستم ضدعفونی و کنترل رطوبت هستند. دلیل اینکه این نوع از دستگاه‌های تهویه مطبوع طراحی شده‌اند کمک به سیکل تبرید تراکمی و کنترل دمای محیطی است. انواع کولر گازی عبارتند از:
- کولر گازی پنجره‌ای
- کولر گازی پرتابل (قابل حمل)
- کولر گازی اسپلیت دیواری
- کولر گازی ایستاده
- کولر گازی اینورتر
داکت اسپلیت چیست؟
داکت اسپیلت یک نوعی دستگاه تهویه مطبوع به شمار می‌رود که برای مصارف مسکونی، اداری و تجاری کاربرد دارد. داکت اسپیلت برای اینکه بتواند هوا را انتقال دهد از کانال‌های تهویه (کانال گالوانیزه – پلی یورتان– لوله‌های فلکسیبل) کمک می‌گیرد و همین ویژگی آن را از اسپیلت‌های گازی دیواری متمایز می‌کند. کانال‌های تهویه سبب یکسان توزیع شدن تهویه هوای مطبوع چه سرد و چه گرم به همه قسمت‌های درون ساختمان می‌شود. از اجزای تشکیل دهنده داکت اسپیلت می‌توان کمپرسور – کندانسور – لوله مویین (شیر انبساط) – اواپراتور را نام برد. داکت اسپلیت انواع مختلفی دارند که عبارتند از:
- داکت اسپلیت با کمپرسور دور ثابت
- داکت اسپلیت اینورتر ( Inverter )
سیستم چیلر چیست؟
چیلر سیستمی است که گرما را از مایع می‌گیرد و برای این منظور از سیکل تبرید تراکمی یا سیکل تبرید جذبی کمک می‌گیرد. مایع سرد شده مورد نظر در تجهیزات تهویه مطبوع مثل هواساز و فن کوئل مورد استفاده قرار می‌گیرد. گاز مبرد چیلرها در کندانسور با استفاده از روش‌های آب خنک، هوا خنک و تبخیری سرد می‌شود. کاربرد چیلرها در دو حوزه تهویه مطبوع و صنعتی است.
- چیلر تهویه مطبوع: در چیلر تهویه مطبوع از آبی که در چیلر سرد شده است برای سرد کردن و کاستن رطوبت هوا در واحدهای اداری، صنعتی و تجاری بزرگ استفاده می‌شود.
- چیلر صنعتی: در این سیستم از آبی که سرد شده است برای خنک کاری کنترل شده محصولات، مکانیزم‌ها و ماشین آلات کارخانه استفاده می‌کنند. موارد استفاده از چیلر صنعتی در صنایع پلاستیک، قالب سازی، ریخته گری، صنایع شیمیایی، صنایع غذایی، صنایع دارویی و … است.
در یک تقسیم بندی دیگر چیلرها را به دو نوع تقسیم می‌کنند که یکی از آنها چیلر تراکمی بخاری بوده که خود در دو نوع چیلر تراکمی آب خنک و چیلر تراکمی هواخنک است. چیلر جذبی نوع دیگری از چیلرها محسوب می‌شود که به انواع چیلر جذبی تک اثره آبگرم – بخار – شعله مستقیم – گاز مستقیم Direct Gas Driven تقسیم می‌شود.
سخن پایانی
امروزه از سیستم برودتی در موارد مختلف استفاده می‌شود. یخچال‌ها، کولرها، چیلرها و… از این سیستم بهره می‌گیرند و به وسیله آن هوای گرم را به هوای سرد تبدیل می‌کنند. ما در مطلب امروز سعی کردیم انواع این سیستم‌ها را به شما معرفی کنیم. با مراجعه به سایت پیشرو صنعت آزما علاوه بر اینکه می‌توانید انواع این سیستم‌های باکیفیت را با قیمت مناسب خریداری کنید می‌توانید از خدمات نوین و آنلاین آن هم بهره ببرید. برای کسب اطلاعات بیشتر به این سایت مراجعه نمایید.
سوالات متداول
1- سیستم برودتی چیست؟
به سیستمی که با کمک تجهیزات و تکنولوژی‌های جدید دما را کاهش می‌دهد سیستم برودتی می‌گویند.
2- انواع سیستم برودتی کدامند؟
انواع سیستم برودتی شامل چیلر، کولر گازی، سیستم برودتی تبخیری، سیستم برودتی جذبی، داکت اسپلیت، سیستم برودتی تراکمی می‌شوند.
